Ćwiczenia  logopedyczne  z głoską SZ

 I. Etap przygotowawczy

Głoska „sz” – podczas prawidłowej wymowy głoski „sz” czubek języka uniesiony jest do góry, do wałka dziąsłowego, zęby są zbliżone – między nimi powstaje wąska szczelina, wargi lekko zaokrąglone, wysunięte do przodu.

Głoska „sz” jest podstawową w szeregu: sz, ż, cz, dż dlatego bardzo ważne jest jej opanowanie.

Ma to bezpośredni wpływ na tempo oraz jakość korekty wymowy pozostałych głosek       z tego szeregu.

Ćwiczenia usprawniające narządy mowy (język, wargi)

• wysuwanie i spłaszczanie warg złączonych
• cmokanie: wargi ściągnięte
• dmuchanie przez wargi w kształcie dzióbka
• półuśmiech: odciąganie na przemian kącików warg
• wysuwanie i chowanie języka
• przesuwanie języka od kącika do kącika warg
• wysuwanie języka daleko na brodę i unoszenie języka w kierunku nosa
• oblizywanie górnej wargi
• oblizywanie ruchem okrężnym warg posmarowanych miodem lub dżemem
• zabawa „liczenie ząbków” – unoszenie czubka języka do zębów górnych
• zabawa „maszerujemy” 1 – 4, dziecko dotyka czubkiem języka najpierw do górnej wargi, potem do prawego kącika ust, do wargi dolnej, do lewego kącika ust
• dotykanie czubkiem języka do krawędzi zębów górnych, a potem dolnych
• zabawa „Glonojad” – przyklejanie czubka języka do wałka dziąsłowego
• przesuwanie języka w głąb jamy ustnej po podniebieniu.

 

Ćwiczenia słuchu fonetycznego

Ćwiczenia w różnicowaniu głosek opozycyjnych s – sz – zabawa „Gaszenie pożaru”.

 

Pewnego razu u pana Antoniego wybuchł pożar. Płomienie szybko rozprzestrzeniały się i były bardzo zadowolone z tego, że mogą wyrządzić tyle szkody. Sąsiedzi zauważyli pożar i wezwali straż pożarną. Dzielni strażacy rozwinęli długi wąż i zaczęli polewać płomienie wodą.

Płomienie zaczęły się kurczyć i syczeć – „s, s, s, s, s, s”, a woda szumiała „sz, sz, sz, sz”. Sąsiedzi cieszyli się, gdy woda zalewała ogień i gdy słyszeli szum wody: s, s, s, s sz, sz, s, klaskali z radości, gdy zaś słyszeli syczące płomienie opuszczali ręce.

 

Podczas zabawy zwracamy się do dziecka z prośbą, by pomogło strażakom przy gaszeniu pożaru. Dzieci za przykładem sąsiadów klaszczą w ręce, gdy słyszą szum wody, a opuszczają je, gdy słyszą syczenie wody.

 

Pomoce do zabawy: obrazek wozu strażackiego i obrazek z płomieniami i wodą.

 

II etap: wywołanie i utrwalenie głoski

• wywołanie głoski „sz”

Nauczyciel, rodzic zaokrągla wargi i wymawia: u, u, u, u, to samo wykonuje dziecko. Przed lustrem dziecko naśladuje szum wody: sz, sz, sz, sz w układzie,       jak do „u”, unosząc język do wałka dziąsłowego, uważając, by na lustrze zostało zaparowane kółko.

Wypowiadanie „sz” długiego i „sz” krótkiego.

Kiedy dźwiek realizowany jest prawidłowo, można go ćwiczyć w sylabach:           szu, szo, sza, sze, szy, usz, osz, asz, esz, ysz.

Zabawa ślimak – rysujemy muszle slimaka – poziomą kreską dzielimy na pół.w górną drogę wpisujemy w odpstepach głoskę “sz” a w dolnych głoskę “a”

•  Dziecko wodzi palcem po ślimaku, kiedy palec jest nad kreską dziecko wymawia głoskę „sz”, kiedy znajduje się pod kreską wymawia się „a”. Podczas ćwiczenia dąży się do uzyskania wymowy sylab.